Een schimmelnagel is een veel voorkomend probleem en doet zich vaak voor op de nagels van de voeten. Een schimmelnagel ziet er verkleurd, brokkelig en/of verdikt uit. Andere mogelijke oorzaken voor afwijkende structuur van de nagels zijn onder andere psoriasis, medicijngebruik of interne aandoeningen.
Schimmeldiagnostiek is samenwerking met UMC St. Radboud Nijmegen
Als medisch pedicure verrichten wij schimmeldiagnostiek in samenwerking met het Universitair Medisch Centrum van de Universiteit St. Radboud in Nijmegen. Het laboratorium van de afdeling Medische Microbiologie heeft internationaal erkende expertise en landelijke referentietaken op het gebied van medische schimmels.
Deze samenwerking biedt ons toegang tot een wetenschappelijk laboratorium voor schimmeldiagnostiek dat het beste biedt op het gebied van schimmelkunde. Wij sturen een stukje nagel of huid (biopt) in om het op de aanwezigheid van schimmels te laten onderzoeken; daarnaast hebben wij een samenwerking met de huisarts om een zorgtraject goed vast te leggen en terugkoppeling van informatie naar de huisarts te waarborgen.
Samenwerking met huisarts
Voor de huisarts zijn er bij nagelschimmels weinig mogelijkheden. Het is niets doen, of het inzetten van orale antimycotica. Dit laatste wordt door de Nederlandse huisarts veelal niet gedaan. De huisarts volgt daarmee beleid om restrictief om te gaan met orale antimycotica. Een andere reden kan zijn dat de patiënt de orale antimyotica om medische redenen niet kan nemen.
Het LHV (Landelijke Huisartsen Vereniging) geeft huisartsen als richtlijn mee*: Bij veel voorkomende dermatomycosen als tinea pedis of onychomycose kan de diagnose meestal worden gesteld op grond van het klinisch beeld. Bij twijfel over de diagnose en over de noodzaak van orale behandeling is aanvullend onderzoek (KOH-preparaat of kweek) van belang. Vrijwel alle beschikbare lokale antimycotica zijn effectief tegen schimmels en gisten. In het algemeen raadt de huisarts orale medicamenteuze behandeling van een onychomycose af.
*Kernboodschappen protocol dermatomycosen Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV)
De medisch pedicure
Wij als medisch pedicure kunnen een belangrijke rol spelen bij het opzetten van een effectief zorgproject bij voorkeur in samenwerking met de huisarts.
Toegang tot schimmeldiagnostiek biedt de nodige zekerheid voor ons als medisch pedicure, zodat deze binnen de grenzen van het zorgtraject blijft. Het biedt ook de client zekerheid, want een schimmel is met het blote oog niet waar te nemen en een verkeerd ingezet zorgtraject kan schadelijk zijn. Door de begeleiding van ons kan de huisarts de cliënt een goed alternatief bieden en daarmee overzicht houden over de acties die door patiënt van de huisarts genomen worden. Tevens wordt de patiënt professioneel begeleid bij het verzorgen van de schimmelinfectie. Huisartsen reageren uitermate positief op schimmeldiagnostiek door de voetzorgverlener.
Wat houdt de schimmeldiagnostiek in?
Op verantwoorde wijze een stukje nagel of huid in te sturen voor diagnose op de aanwezigheid van schimmels.
- met de uitslag een effectief zorgtraject in te zetten
- communicatie met de huisarts hierover te voeren
- de cliënt gedurende het gehele traject professioneel te begeleiden
Waardoor ontstaan schimmelinfecties
De mens is altijd in contact met schimmelsporen die in principe besmettelijk zijn. Ons huisstof bijvoorbeeld bevat grote hoeveelheden huidschilfertjes en haren. Bij patiënten met een dermatofyteninfectie (schimmelinfectie) van de huid en/of nagels komen schilfertjes met schimmeldraden en schimmelsporen terecht. Schimmelsporen zijn door hun dikke wand enorm sterk en daardoor zeer moeilijk uit te roeien en jarenlang levensvatbaar. De voornaamste bronnen van besmetting zijn die plaatsen waar veel verschillende personen op blote voeten rondlopen; zwembaden, douchevloeren van sporthallen, sauna’s. De in de volksmond gebruikelijke term ‘zwemmerseczeem’ voor de schimmelinfectie tussen de tenen en van de voetzool is misleidend; ook mensen die nooit in een zwembad komen, kunnen voetschimmel oplopen. Niet iedereen krijgt een schimmelinfectie. De ene persoon is veel gevoeliger dan de andere. De reden hiervan is onbekend.
Er zijn allerlei factoren die de huid ontvankelijk maken voor schimmelinfecties. Een gezonde huid voelt droog aan, heeft een dun vetlaagje, een zuurgraad van ongeveer 4-5, en is bevolkt met huid bacteriën. Alles wat deze situatie verandert bevordert de kans op het krijgen van een schimmelinfecte. Door het gebruik van zeep (douchegel, shampoo) lost een gedeelte van het vetlaagje van de huid op. Door de huid te vaak met deze meestal alkalische producten schoon te maken, of de zeepresten onvoldoende af te spoelen, krijgt de huid onvoldoende gelegenheid om de zuurgraad te herstellen. De zuurgraad is van betekenis voor het afweervermogen van de huid. Het gebruik van zepen die een ontsmettingsmiddel bevatten, tast niet alleen de zuurgraad aan, maar ook de normale bacteriële flora van de huid. Het dagelijks en overmatig gebruik van producten voor de normale lichaamshygiëne moet dan ook ten strengste worden afgeraden. Ook vocht is bevorderlijk voor de groei van schimmels; baden en douchen kunnen tot een schimmelinfectie leiden, vooral als de lichaamsplooien (en de ruimte tussen de tenen) niet goed afgedroogd worden. Door verkeerde materialen bij schoeisel die transpiratievocht slecht doorlaten, door schoenen die knellen of te strak zitten, blijft de huid vochtig vooral in de lichaamsplooien met alle gevolgen van dien.
